มะเร็งปอดแบบไหน ระยะไหน... ทำไมต้องรู้

1…2…3…4 เป็นระยะที่ผู้ป่วยมะเร็งปอดอยากจะรู้ว่าตัวเองเป็นระยะอะไร ในความรู้สึกของผู้ป่วยก็คือ ในระยะต่างๆ เขาจะอยู่ได้นานแค่ไหน?

มะเร็งปอดแบ่งใหญ่ๆ ได้เป็น 2 ชนิด คือ
1. ชนิดเซลล์ตัวเล็ก (Small Cell)
2. ชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก (Non-Small Cell)

อุบัติการณ์ของมะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็กจะพบอยู่ที่ประมาณ 10-15% ส่วนมะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็กจะพบเยอะกว่า ที่ประมาณ 85% ของทั้งหมด

ในมะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็กในแง่ของการรักษา เราก็จะแบ่งเป็น Squamous Cell กับ Non-Squamous Cell ในแง่ของ Non-Squamous Cell เราจะมีการส่งตรวจเพิ่มเติมเพื่อดูว่าผู้ป่วยมีโอกาสที่จะตอบสนองกับกลุ่มยามุ่งเป้าหรือไม่ เพราะในปัจจุบันการรักษาด้วยยามุ่งเป้ามีหลากหลายมาก

และเราก็จะแบ่งกลุ่มของผู้ป่วยมะเร็งปอดออกเป็นอีกหลายๆ กลุ่ม แยกตามยีนผิดปกติ ซึ่งยีนผิดปกติแต่ละชนิดก็จะมีแนวทางในการรักษาที่แตกต่างกันไปอีก

มะเร็งปอดระยะต่างๆ อยู่ได้นานแค่ไหน?
ส่วนใหญ่เวลาเราจะบอกว่าผู้ป่วยมะเร็งอยู่ได้นานแค่ไหน เรามักจะวัดกันที่ 5 ปี ว่าผู้ป่วยมีเปอร์เซ็นต์ในการอยู่รอดสักกี่เปอร์เซ็นต์ ถ้าผู้ป่วยเป็นในระยะต้น เช่น ระยะที่ 1 หรือ 2 อาจจะอยู่ได้ประมาณ 60% ระยะที่ 3 อาจจะเหลือ 30% ระยะที่ 4 อาจจะเหลือแค่ประมาณ 5%

ประโยชน์ในการแบ่งระยะของโรคก็คือ ในแง่ของการวางแนวทางการรักษา
ในมะเร็งปอดชนิด Non-Small Cell ระยะที่ 1 และ 2 การรักษาเราอาจจะหวังผลในแง่ของการหายขาด ซึ่งการรักษาหลักจะเป็นการผ่าตัด
ส่วนระยะที่ 3 เราคงต้องใช้หลายๆ วิธีร่วมกันในการรักษา ทั้งผ่าตัด ฉายแสง หรือให้ยาเคมีบำบัด
ส่วนระยะที่ 4 การรักษาหลักจะเป็นการให้ยา

ในมะเร็งปอดชนิด Small Cell การแบ่งระยะของโรคจะมีความแตกต่างกันจากชนิด Non-Small Cell ก็คือ เราจะแบ่งเป็น Limited Stage กับ Extensive Stage ในระยะ Limited Stage เรายังสามารถรักษาด้วยการฉายแสงร่วมกับให้ยาได้ ส่วนระยะ Extensive Stage ส่วนใหญ่จะเป็นการให้ยาอย่างเดียว

มะเร็งปอดรักษาหายแล้วไม่ต้องมาตรวจอีก?
การที่ผู้ป่วยไม่มาตรวจติดตามอีกหลังจากรักษาหายแล้วจะส่งผลเสียมาก เพราะว่าส่วนใหญ่แล้วถ้าเป็นมะเร็งปอด เวลาโรคกลับมาเป็นซ้ำมักจะมีการแพร่กระจายไปยังตำแหน่งอื่นๆ ดังนั้นการตรวจติดตามมีประโยชน์มากๆ เราต้องตรวจติดตามวินิจฉัยว่ามีการกลับมาเป็นซ้ำให้เร็วที่สุดเท่าที่ทำได้ เพื่อที่จะได้วางแผนในแง่ของแนวทางการรักษา ถ้าเราวินิจฉัยได้เร็วเราก็จะสามารถรักษาให้ผู้ป่วยมีอาการน้อยที่สุด หรือไม่มีอาการให้ได้นานที่สุด

ถ้ามะเร็งปอดแพร่กระจายแล้วควรรักษาไหม?
ถึงแม้จะเป็นมะเร็งปอดระยะแพร่กระจายแล้วแต่ความร่วมมือในการรักษาเองก็ยังมีความสำคัญ แม้ผู้ป่วยจะคิดว่าตัวเองไม่หายขาดแล้วก็ตาม แต่ในปัจจุบันเรามีการรักษาที่พัฒนาไปเยอะมาก แม้จะเป็นมะเร็งปอดระยะที่ 4 แต่ว่าในผู้ป่วยบางคนอาจตอบสนองกับยามุ่งเป้า ซึ่งการรักษาด้วยยากลุ่มนี้สามารถทำให้ผู้ป่วยอยู่ได้ยาวนานขึ้นกว่าในอดีตมากๆ

นพ.ณัฐพงศ์ โตพิบูลย์พงศ์
อายุรแพทย์ สาขามะเร็งวิทยา
ประจำศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพรัตน์ โรงพยาบาลรามาธิบดี

#LungAndMe #BetterOutcomes
#มะเร็งปอด
#รักษามะเร็ง
#ชนิดมะเร็งปอด
#วินิฉัยมะเร็งปอด

- - - - - - - - - - - - - - - - - -- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

สามารถติดตาม LungAndMe ในช่องทางอื่นๆได้

Website : https://lungandme.com/
Line : https://lin.ee/lrchmuz
Facebook : http://facebook.com/lungandme/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCStAqq56HtPD6FDHIC8GFvw